Op busreis langs verduurzaamde panden in Haarlemmermeer
De eerste editie van de Durable Business Tour van het Energieloket voor bedrijven in Haarlemmermeer was een groot succes!
Donderdag 14 maart ging het Energieloket voor bedrijven met een volledig elektrische touringcar langs verduurzaamde (bedrijfs)panden in Haarlemmermeer. Op de diverse locaties kregen de deelnemers een rondleiding en presentatie over de genomen maatregelen ter verduurzaming. Onder de 35 deelnemers waren ondernemers, beleidsadviseurs van de gemeente en specialisten in energie.
De Durable Business Tour is een jaarlijks terugkerend evenement, georganiseerd door het Energieloket voor bedrijven in Haarlemmermeer. Het doel van het evenement is om ondernemers te inspireren tot verduurzaming en samenwerking. Door langs te gaan bij diverse (bedrijfs)panden, zien de ondernemers wat verduurzaming hen in de praktijk kan opleveren. Ook leren ze van elkaar over mogelijke kansen en obstakels. Voor deze eerste editie was er ook extra aandacht voor het onderwerp netcongestie: kan je als ondernemer nog wel verduurzamen als je niet voldoende vermogen kan contracteren?
Gecompartimenteerde kantoren van gerecycled hout bij C-Bèta in Hoofddorp
De dag begint vlak na de lunch op C-Bèta, circulaire co-working space en kantoor van NMCX, waar het Energieloket voor bedrijven deel van uitmaakt. De deelnemers nemen een kopje koffie of thee, terwijl gastheer Peter van Vendeloo het evenement opent.
Hans van der Meulen van het Energieloket vertelt over de kantoren op C-Bèta. Doordat de kantoren gecompartimenteerd zijn, zijn de ruimtes efficiënter te verwarmen en koelen. Het gebouw maakt gebruik van gerecycled hout, voor de circulariteit én een moderne uitstraling.
Hierna vertelt Youri Spape van Liander over netcongestie. Wanneer de vraag naar transport van elektriciteit (zowel bij afname als opwek) groter is dan de transportcapaciteit van het net, wordt er gesproken van congestie. Vergelijk het met fileverkeer: als er te veel auto's op de baan zijn, dan staat alles stil. In Haarlemmermeer hebben we ook last van netcongestie. Dat betekent dat ondernemers wellicht niet in aanmerking komen voor een stroomaansluiting of verzwaring. Het wordt dus steeds belangrijker om zelfvoorzienend te zijn als ondernemer. Dit jaar doet Liander ook een nieuwe uitvraag bij ondernemers, om meer inzicht te krijgen in de toekomstige vermogensbehoefte in de regio. Meedoen met deze 10-jaarsprognose kan via je Liander account, of bezoek de website.
Download hier een PDF van de presentatie van Liander over netcongestie
Vanuit C-Bèta rijdt de groep naar Lijnden, in de eerste volledig elektrische touringcar van Nederland. De touringcar heeft zelfs zonnepanelen op het dak. En het is een uitgelegen moment voor de deelnemers om elkaar beter te leren kennen.
Warmtepompen en een laadplein bij DHVM Vastgoedmanagement in Lijnden
Bij DHVM Vastgoedmanagement in Lijnden krijgt de groep een rondleiding van Rob Klaassen. We beginnen op de parkeerplaats, onder de roze bloesembomen, waar ook een laadplein is. Vier-en-dertig laadpalen zijn al werkzaam en nog eens twintig worden op termijn aangesloten. Het gebouw van DHVM heeft 350 zonnepanelen, wat hen 140.000 kWh oplevert per jaar—om en nabij hetzelfde als het gebouw verbruikt. Daardoor zijn ze zo goed als zelfvoorzienend. Natuurlijk is er overvloed in de zomer en de weekenden en wordt het een en ander terug geleverd.
Aan de binnenkant is het gebouw mooi en modern. In een zijkamertje boven bevindt zich het verwarmingssysteem. De groep verdeelt zich in twee en gaat om de beurt naar binnen om de installaties te bekijken. Het gebouw wordt volledig verwarmd en gekoeld door meerdere warmtepompen en als back-up twee grote gasketels. De ventilatoren zijn CO2-gestuurd, wat betekent dat de luchtkwaliteit wordt gemeten en op grond daarvan worden de ventilatoren aangestuurd. Ook dit zorgt ervoor dat er aanzienlijk minder energie wordt verbruikt. Tenslotte zijn er per etage twee energie-monitoringssystemen, die inzicht bieden in het energieverbruik van de kantoren.
Vloerverwarming, warmtepomp en zonnepanelen bij de nieuwgebouwde Ontmoetingskerk in Rijsenhout
De Ontmoetingskerk in Rijsenhout brandde acht jaar geleden tot de grond toe af. Tijdens de tour staan we in het nieuwe gebouw, onder het genot van limonade, vegan mini-quiches en lenterollen van the Rebel Kitchen. En er wordt verteld door Chris van de Heuvel, kerkbeheerder.
Tijdens de heropbouw is het gebouw voorzien van moderne isolatie. Er werden 150 zonnepanelen op het dak geïnstalleerd, welke 40 megawatt per jaar opleveren, tegenover een verbruik van 35 megawatt. Daardoor is ook de kerk zo goed als energieneutraal.
Vorig jaar zijn er in alle zalen vloerverwarming gelegd, een buffervat geplaatst, en twee lucht-water warmtepompen geplaatst op het dak. In iedere zaal zit een thermostaat, waardoor ze de temperatuur per zaal kunnen instellen.
"Tot nog toe is het zalig," zegt Chris, beheerder.
Het enige nadeel is dat het WTW (Warmte-terugwinningssysteem) niet goed samenwerkt met de koel-functie van de warmtepomp. De warmtepompen, aldus Chris, hoor je verder eigenlijk nooit.
In de kerk komt ook Peter van Dam aan het woord. Hij richtte samen met Gerard Jägers 'Zon op Haarlemmermeer' op, een energiecoöperatie die grootschalig energie opwekt, waarbij bewoners kunnen participeren. Peter vertelt over hun huidige project in samenwerking met de gemeente: op het dak van een gemeentegebouw komen ongeveer 360 zonnepanelen te liggen. Bewoners kunnen zich aanmelden om mee te doen.
"Als je wilt bijdragen aan de energietransitie, neem dan meer zonnepanelen dan je zelf nodig hebt en deel dat met bewoners. Je kan natuurlijk je stroom ook direct verkopen aan een energiemaatschappij. Dat is wellicht voordelig, maar voor een maatschappelijk ingerichte aanpak, kan je kiezen voor een energiecoöperatie."
Wethouders Charlotte van der Meij (Klimaat & Energie) en Marja Ruigrok (Economische Zaken) waren ook in de kerk aanwezig. Charlotte van der Meij: "We maken enorme stappen en vorderingen. Gaat het snel genoeg? Nou, van mij mag er altijd nog een stapje bovenop." Mw. Van der Meij benadrukt de behoefte om samen te werken: tussen ondernemers onderling, én met de gemeente.
De wethouders delen ook hun inzichten over netcongestie. De gemeente stelt wel kavels beschikbaar voor ondernemers, maar er is niet altijd stroom. Dus moeten ondernemers wel aan de slag met eigen opwek. Mw. Ruigrok denkt dat Haarlemmermeer alles in huis heeft om de eerste helemaal zelfvoorzienende gemeente te worden. Er zijn genoeg daken en er is genoeg ruimte voor meer opwek. Afwachten tot netcongestie is opgelost, dus? Nee. "We moeten nu al investeren en met elkaar risico's durven nemen. Als je niet kan delen, kan je niet vermenigvuldigen," volgens Mw. Ruigrok.
Zonnepanelen en batterijopslag bij the Florian Hotel in Hoofddorp
Vervolgens rijden we door naar the Florian Hotel in Hoofddorp, waar we ontvangen worden door eigenaar Tony Chu. Het hotel heeft het certificaat 'Green Key Goud' ontvangen, het hoogste niveau van het grootste duurzaamheidskeurmerk in de toerismebranche. Ze hebben zonnepanelen, laadpalen en batterijopslag.
Het hotel is opgestart tijdens de COVID-19 lockdown. Natuurlijk zorgde dit voor enkele uitdaging. Tijdens de bouw, vertelt Tony, kregen ze een waarschuwing van Liander dat ze over hun gecontracteerde vermogen waren gegaan, met wel 2 kW. Er was geen verzwaring van de stroomaansluiting mogelijk wegens netcongestie. Bij de derde waarschuwing zou het hotel van de stroom worden afgesloten. Het gecontracteerde vermogen was vastgesteld aan de hand van een kantoor. Maar zowel tijdens de bouw, als daarna, zou die hoeveelheid stroom niet voldoende zijn voor het hotel. Tijdens de bouw staan er meerdere zware machines aan, die zorgen voor pieken in het verbruik. En een hotel heeft een grote piek in de ochtend en de avond, wanneer gasten gaan douchen, eten en föhnen, bijvoorbeeld.
Zonnepanelen zijn mooi, maar de zon schijnt niet altijd, en wat dan? Een diesel accu was ook geen mogelijkheid: "Dan doen we stappen achteruit," zegt Tony. De helft van de kamers van de markt halen was ook geen optie. "Maar we moesten iets."
Vervolgens is Tony in contact gekomen met Eaton, een bedrijf dat niet alleen batterijopslag biedt, maar ook slimme technologie. Roy Suijs van Eaton legt tijdens de tour uit hoe de software werkt: zo meet de software het huidige verbruik en bepaalt wanneer de accu moet bijspringen, opladen, of bijvoorbeeld zelfs de zonnepanelen een standje lager zet, zodat er niet te veel wordt terug geleverd bij overcapaciteit. Het systeem gaat automatisch aan tijdens piekverbruik.
Tony zegt dat het veel zorgen wegneemt. Alle kamers kunnen gerust open. De accu's zijn modulair dus er is ruimte voor groei in de toekomst. Door de automatisering heeft Tony er geen omkijken meer naar.
Download hier de presentatie van Eaton bij the Florian Hotel.
Lekker borrelen bij de Rabobank
Aan het einde van de tour gaat de hele groep naar de Rabobank in Hoofddorp voor een borrel. Martijn Schneider van de Rabobank vertelt eerst over de rol van de Rabobank bij het verduurzamen van bedrijfsterreinen. Vervolgens wordt er nog even naar alle lust genetwerkt. Aan het begin van de avond stappen de deelnemers de bus in, om terug te keren naar de startlocatie. Mét een tasje cadeautjes: waaronder biologische olijfolie, een P1-meter van Homewizard, en de eerste editie van Energieke Zaken, het Haarlemmermeers halfjaarlijks tijdschrift voor ondernemers rondom energie.
Al met al, een succesvol evenement waarbij veel nieuwe connecties zijn gelegd en er veel is ontdekt. Met dank aan de wethouders en beleidsadviseurs, specialisten, sprekers en de gastheren op de locaties voor hun gastvrijheid en transparante inzichten. En met name aan de ondernemers: voorlopers zoals jullie maken de energietransitie mogelijk. Niet alleen voor het milieu—ook voor jezelf. In de woorden van Hans van der Meulen, projectleider en organisator van de tour: "Als ondernemer geen stappen zetten richting verduurzaming, is achteruitgang."
Dankwoord:
Namens het team van het Energieloket voor bedrijven: bedankt aan iedereen voor jullie deelname. Bedankt aan Nooteboom Tours voor de volledig elektrische touringcar en onze vriendelijke chauffeur. Ook onze grote dank aan iedereen op de locaties die gepresenteerd, rondgeleid en gesproken heeft: Rob Klaassen van DHVM Vastgoedmanagement , Chris van de Heuvel van de Ontmoetingskerk, Tony Chu van The Florian Hotels en Martijn Schneider van de Rabobank, Ruud Sweering (beleidsadviseur gemeente Haarlemmermeer), Charlotte van der Meij (Klimaat & Energie) en Marja Ruigrok (Economische Zaken), Yoeri Spape van Liander en Roy Suijs van Eaton, en natuurlijk onze gastheer: Peter van Vendeloo.
Fotografie: Jur Engelchor
Tekst door: Yavanna Brouwer
Mede mogelijk gemaakt door Gemeente Haarlemmermeer, InfoRegio, The Green Rebel, Ondernemend Hoofddorp e.o., HomeWizard Energy